1945 – Potomkowie Marianny, którzy rezydują w pałacu ewakuują się z terenu Kamieńca z powodu nadciągającej Armii Czerwonej. Z pałacu zostają przez nią wywiezione liczne dobra, wyposażenie pomieszczeń oraz dzieła sztuki. Rok później obiekt trawi pożar i rezydencja staje się ruiną. Marmurowe podłogi oraz kolumny zostają wywiezione, aby wspomóc odbudowę stolicy po powstaniu. W latach pięćdziesiątych postępuje dewastacja pałacu.

1986 – Obiekt zostaje wydzierżawiony na 40 lat.

2012 – Po wygaśnięciu umowy dzierżawy pałac powraca pod bezpośredni zarząd właściciela, tj. Gminy Kamieniec Ząbkowicki. Ogólny stan kompleksu był katastrofalny.

2013 – Po przeprowadzeniu intensywnych działań remontowo-odtworzeniowych i zabezpieczających przez właściciela obiektu, pałac został udostępniony do zwiedzania dla turystów.

Wydaje się, że pałac trafił w dobre ręce. Władze gminy nie sprzedały go kolejnemu inwestorowi, lecz same prowadzą rewitalizację. Do tej pory samorząd zainwestował już kilka milionów złotych, przy większościowym udziale środków unijnych. Dzięki nim zrekonstruowano taras, wstawiono okna, odremontowano dach. Odnowiono także znajdujące się wgłębi parku mauzoleum Hohenzollernów.

 Naprawdę jest tam co oglądać, a przede wszystkim jest tam co odnawiać - pałać jest imponujący a wnętrza rozległe. Przewodniczka prowadzi nas do środka opowiadając przede wszystkim o samej Mariannie Orańskiej, która była osobą absolutnie nieszablonową, wyprzedzała swoje czasy, będąc kobietą na wskroś nowoczesną i niezależną.

Niestety życie prywatne Marianny nie układało się tak dobrze, jak działalność inwestycyjna i dobroczynna. W 1844 roku postanowiła opuścić niewiernego męża i związała się ze swym holenderskim sekretarzem, Johannesem van Rossumem. Znalazła w tym związku prawdziwą miłość i zrozumienie. Niestety, wywołała tym samym skandal na pruskim i haskim dworze. O ile romanse królewicza pruskiego były powszechnie akceptowane, tak romans nieszczęśliwej królewny był hańbą dla obu królewskich domów. Jej zadaniem przecież było połączyć dwie europejskie dynastie - Oranje-Nassau i Hohenzollernów, a nie szukać szczęśliwej miłości...

Brat Marianny, zasiadający na tronie niderlandzkim i jej szwagier na tronie pruskim wydali zgodę na rozwód dopiero gdy okazało się, że Marianna jest w ciąży z Johannesem. Potraktowali ją okropnie. Mariannę wygnano, zakazano widywania się z dziećmi oraz przybywania na terenie Prus dłużej niż 24 godziny. Musiała też przyrzec, że nigdy nie wyjdzie ponownie za mąż, nie otrzyma też nic z królewskiego majątku, który jej się prawnie należał i w który sama wniosła spory posag.

Marianna wyruszyła wtedy z Johannesem w podróż do Egiptu i Ziemi Świętej, a następnie zamieszkali we Włoszech, nad jeziorem Como. Daleko stamtąd było jednak do posiadłości Marianny na ziemi kłodzkiej, których chciała oglądać. Zakupiła więc niewielką rezydencję w Weiswasser, na terenie należącym ówcześnie do Austrii (dziś to Bila Voda na terenie Czech i nota bene miasto partnerskie Kamieńca Ząbkowickiego). Stamtąd miała blisko, bo tylko dziesięć kilometrów, do Kamieńca. Mogła przyjeżdżać na jeden dzień na tereny pruskie, doglądać swoich inwestycji oraz prac budowlanych prowadzonych na zamku. Wznowiła je po kilku latach od rozwodu, a całą posiadłość zapisała swojemu najstarszemu synowi, Albrechtowi, w prezencie ślubnym. Na ślub niestety nie mogła przyjechać.

Tyle Marianna, my zwiedzamy dalej. Nawet nie zauważyliśmy, że w czasie gdy krążyliśmy po salach, korytarzach, łazienkach i kuchniach pogoda się dramatycznie załamała i lunął deszcz.